به مناسبت روز۲۴ آوریل، نود وچهارمین سالگرد نسل کشی ارامنه
۲۴ آوریل ، روزگرامیداشت خاطره قربانیان نسل کشی ارامنه درسال ۱۹۱۵ است که طی آن قریب به یک ونیم ملیون نفرازساکنان ارمنی دولت عثمانی به شهادت رسیدند . حکومت ترکهای جوان دراجرای نقشه احیای امپراطوری یکدست ترکی ، این جنایت عظیم را ازپیش برنامه ریزی وازطریق کشتارهای دسته جمعی ، تخریب وسوزاندن روستاها ، تبعید صدها هزارشهروند عادی ازخانه وکاشانه خود به صحاری شمال سوریه ، به اجرا درآورد . درپایان این نقشه ددمنشانه ، ارمنستان غربی ، که دردستگاه امپراطوری عثمانی " ا ِرمنی ایالتی " خوانده می شد ، ازروی نقشه جهان محو ونابود گردید *.
تا سالهای اخیر، جامعه ایرانی به طورکلی اطلاع چندانی ازاین فاجعه که درهمسایگی ایران اتفاق افتاده ، نداشت . لکن ، جای خشنودی است که درسالهای اخیرتعداد روزافزونی ازگروهها ی سیاسی وروشنفکران ایرانی به این مساله توجه نموده و واقعیت این فاجعه را ، علی رغم انکارمداوم پان ترکیستها ، به اطلاع قاطبه ایرانیان و فارسی زبانان می رسانند . ازاین میان می توان "کمیته ایرانی ۲۴ آوریل " را که اخیرا درشهربرلین تاسیس شده ، نام برد .
تاکنون پارلمانها ودولتهای حدود بیست کشورجهان ، ازجمله کشورهای عمده عضواتحادیه اروپا (فرانسه ، آلمان ، ایتالیا ، روسیه ، لهستان ، قبرس وغیره) ، سازمانهای اروپایی مثل دادگاه خلقی پاریس (1985)، پارلمان اروپا (1987) ، انجمن بین المللی کارشناسان ومحققان نسل کشی (1997) وغیره ، واقعیت نسل کشی (ژنوسید) ارامنه را پذیرفته وآنرا محکوم کرده اند. درایالات متحده امریکا ، سالیان متمادی است که نامزدهای ریاست جمهوری برای جلب آرای اقلیت ارامنه ، که اکثرا ازاعقاب بازماندگان قتل عام می باشند ، به آنها قول شناسایی این نسل کشی را درپیام سالانه شان درروز ۲۴ آوریل می دهند . لکن ، تا کنون براثر فشار وتهدید دولت ترکیه ازبه کاربردن واژه نسل کشی احترازکرده وفقط به ذکر"کشتارهای جمعی" ، "وقایع غم انگیزوتراژیک" وازاین قبیل ، اکتفا نموده اند . همینطور، مجلس نمایندگان امریکا به کرات بر قطعنامه شناسایی صحه گذاشته ودرصدد برآمده است که آنرا به تصویب کل کنگره (متشکل ازمجلس نمایندگان وسنا ) برساند ، اما درلحظات آخر روسای جمهوری خلاف قول ووعده پیش ازانتخابشان ، ازاختیارات ویژه خود استفاده وازتصویب آن جلوگیری نموده اند . لازم به تذکر است که از پنجاه ایالت کشورایالات متحده ، تا کنون دول چهل ویک ایالت واقعه نسل کشی ارامنه را به رسمیت شناخته اند.
عدم جلوگیری ازنسل کشی ارامنه پیشینه ای شد برای نسل کشی های بعدی ، مانند هولوکاست یهودیان ، قتل عام کردها ، نسل کشی مردم کامبوج (توسط دولت خودشان)، نسل کشی توتسی ها دررواندا واکنون قتل عامی که به صورت کشتارمداوم مردم دارفوردرجنوب سودان جریان دارد . گزارش شده است که هیتلردرهنگام اعزام جوخه های اعدامش برای کشتاریهودیان گفته بوده است : "امروز چه کسی قتل عام ارامنه را به خاطر می اورد ؟" . ازاینرو، سیاست انکاروردَ دولت ترکیه ، درواقع ، چیزی جزتوجیه این جنایت هولناک وبازکردن راه برای جنایات تازه علیه بشریت نیست .
دراین راستا ، چه بجاست به یادآوردن ابیات جاویدان سعدی بزرگ :
بنی آدم اعضای یک پیکرند که درآفرینش زیک گوهرند
چوعضوی به دردآورد روزگار دگرعضــوها را نماند قـرار
لازم به یادآوری است که تاکنون چندین نفرازمقامات بلند پایه دولت جمهوری اسلامی ، ازجمله یک وزیر، درموضع شخصی از بنای یادبود شهدای قتل عام درایروان بازدید به عمل آورده وتاج گل نثارآن کرده اند . سال گذشته نیز، سفیرجمهوری اسلامی درارمنستان درروز 24 آوریل به همین ترتیب به قربانیان این فاجعه ادای احترام نمود .
اما ، نباید فراموش کرد که این اقدامها ، خواه ازموضع شخصی وانفرادی صورت گرفته باشد ویا به ترغیب مستقیم یاغیرمستقیم دولت ، بیانگرراستین موضع جمهوری اسلامی نسبت به پدیده قتل عام نیست . زیرا ، انکاریک قتل عام هولناک دیگر، یعنی هولوکاست یهودیان وماجراجویی های غیرمسوولانه درسطح بین المللی که کشوررادرمعرض تعرض وحمله بیگانگان وامنیت همسایگان را نیزدرمعرض مخاطره جدی قرارداده ، با احترام به ارزش وحیثیت انسانی قابل انطباق نیست ، گو اینکه ممکن است مسوولان وصاحب منصبانی به طورانفرادی وازموضع شخصی برخوردی دیگربا این مساله ازخودنشان دهند .
جبهه ملی ایران – اروپا ، ضمن محکوم کردن این فاجعه تاریخی و تسلیت به دولت وملت ارمنستان ، دولت ترکیه را به پذیرفتن مسوولیت تاریخی خود ، شناسایی ومحکوم کردن واقعه نسل کشی ارامنه ، پایان دادن به محاصره اقتصادی ارمنستان وآغازمناسبات حسن همجواری با همسایه اش فرا می خواند . جبهه ملی ایران – اروپا ، به تاسی ازسازمان مادر، باردیگربه تعهد وپایبندی خود به دفاع وپاسداری ازحقوق وحیثیت وبرابری انسانها ازهردین ونژاد وملیت وقومیت وجنسیت ، تاکید می نماید.
* برای شرح مفلصتر وقایعی که منجربه این فاجعه تاریخی شد ، به نوشتاری که تحت نام "مساله شناسایی قتل عام ارامنه" ( تهیه وتنظیم: کمیته تحقیق وگزارش راجع به قتل عام ارامنه) ، درسال ۲۰۰۴ توسط واحدهای جبهه ملی هلند وسوئد منتشرگردید ، مراجعه شود
