کره شمالی آمادگی واکنش نظامی دارد
به بهانه بحران شبه جزیره کره
کره شمالی آمادگی واکنش نظامی دارد
بین الملل > آسیا - داوود هرمیداس باوند *
هرچه تقویم نظامی کره شمالی و امریکا به زمان برگزاری مانور مشترک نظامی دو کشور نزدیک می شد، احتمال واکنش کره شمالی نیز به این رویداد بالاتر می رفت و سرانجام روز دوشنبه این اتفاق افتاد. کره ای ها پیش از موضع گیری صریح خودکه در آن آمریکا، کره جنوبی و ژاپن را تهدید کردند چند هشدار نرم تر نیز به همسایه جنوبی داده بود. پیونگ یانگ در نخستین واکنش های خود، تردد هواپیماهای مسافربری کره جنوبی را نیز از آسمان خود ممنوع کرد تا شاید این هشدار باعث شود مقامات سئول نسبت به تصمیم خود در برگزاری مانور با امریکائیها تجدید نظر کنند. اما چنین نشد و کره جنوبی بر برگزاری مانور اصرار ورزید . بدین ترتیب تنش شکل جدی تری بخود گرفت . چراکه کره شمالی در واکنش به این مانور از پرتاب ماهواره خود به جو زمین به وسیله موشکهای قاره پیما خبر داد. این اقدام نیز در نوع خود سبب شد تا طرف مقابل نیز اعلام کند که ممکن است در صورت لزوم ماهواره پیونگ یانگ را در آسمان منهدم خواهد کرد . همین تهدید کافی بود تا ارتش کره شمالی به حال آماده باش کامل در آمده و در مرزهای کره جنوبی مستقر شود و تهدید کند که در صورت شلیک موشک به سوی ماهواره این کشور همه پایگاه های آمریکا در منطقه را هدف قرار خواهد داد.
خبر آنلاین در گفتگو با دکتر داوود هرمیداس باوند دیپلمات بازنشسته و استاد روابط بین الملل دانشگاه منازعه جدید دو کره را مورد واکاوی قرار داده است .
همانطور که مستحضرید برگزاری مانور مشترک نظامی بین کره جنوبی و آمریکا و متعاقب آن واکنش های کره شمالی بار دیگر روابط دو کره را متشنج کرد. ارزیابی شما از این رخداد چیست؟
استراتژی رییس جمهوری قبلی کره جنوبی ، بهبودی روابط با کره شمالی بود . در همین راستا هم تلاشهای قابل اعتنایی داشت . ولی دولت جدید کره جنوبی تمایلی به بهبودی روابط ندارد و همواره نسبت به تحرکات کره شمالی اظهار نگرانی کرده است. به همین دلیل هم برگزاری مانور نظامی مشترک خود با آمریکا را با جدیت بیشتری پیگیری می کند. کره شمالی برگزاری این مانور را که سالانه یکبار برگزار می شود ، تهدیدی علیه خود تلقی می کند. چراکه در منطقه کشور دیگری که ضرورت برگزاری مانور را مطرح کند، وجود ندارد . ژاپن جای خود دارد و چین هم روابط اقتصادی محکمی با امریکا دارد و روسیه هم دیگر همچون گذشته نقش چندانی در خاور دور ایفا نمی کند. بدین ترتیب کره شمالی این مانور را ژست جنگ طلبانه ای علیه خود تلقی می کند و به آرایش نظامی در مقابل این مانور پرداخته است. کره شمالی حتی اعلام کرده که هواپیماهای غیر نظامی کره جنوبی نیز اجازه تردد از آسمان این کشور را نخواهد داد. از سوی دیگر پس از طرح پرونده هسته ای کره شمالی ، مذاکرات شش کشور در رابطه با این پرونده برگزار شد و دو طرف به تفاهمات مهمی نیز رسیدند. بنظر می رسد تحرکات نظامی امریکا و کره جنوبی بیش از هر چیز روند مذاکرات رو به رشد هسته ای کره شمالی را مخدوش می کند. به خصوص اینکه پس از اعلام برگزاری این مانور ،کره شمالی هم از ارسال ماهواره ای به آسمان خبر داد . برای پرتاب این ماهواره ها به موشکهای دور برد یا قاره پیما نیاز است که امریکائیها معتقدند این موشکها می توانند کلاهکهای هسته ای نیز با خود جابجا کنند. با توجه به اینکه مذاکره کننده آمریکائی در پرونده هسته ای کره شمالی نیز تغییر پیدا کرده است ، بنظر می رسد باید طرفهای درگیر در این منازعه تلاش کنند هر چه سریعتر از آرایش نظامی خارج شوند.
چند سال پیش وقتی بحث هسته ای کره شمالی بطور جدی مورد توجه امریکایی ها قرار گرفت. کره شمالی ابتدا با پرتاب چندین موشک در دریا و همچنین تهدیدهایی به ظاهر جدی فضایی مشابه وضعیت فعلی ایجاد کرد ولی خیلی زود پای میز مذاکره با امریکائیها نشست. آیا فکر نمی کنید که کره شمالی مجددا چنین روشی رابه اجرا می گذارد؟
بله، در آن زمان کره شمالی انفجار هسته ای انجام داد، که حاکی از دستیابی این کشور به سلاح هسته ای بود ولی بعد از آن جهت نابودی تجهیزات هسته ای خود در قبال دریافت مشوق هایی اعلام امادگی کرد. روند مذاکرات 6 کشور و کره شمالی بخوبی در جریان بود که رویدادهای حاشیه ای رابطه امریکا با کره شمالی را باردیگر تیره کرد. آمریکایی ها عنوان کرده اند برگزاری مانور مشترک نظامی با کره جنوبی، اقدامی دفاعی است در برابر تهدید احتمالی از جانب کره شمالی. استفاده از چنین ادبیاتی به تنهایی می تواند تحریک کننده باشد و پیامدهای آن همانطور که می بینیم فرایند مطلوبی نبوده و در جهت تیرگی نسبی روابط کره شمالی و کره جنوبی از یک طرف و کره شمالی و آمریکا از سوی دیگر بوده است. هم اکنون کره شمالی جهت عکس العمل لازم آمادگی و آرایش نظامی دارد.
پس شما احتمال درگیری نظامی را دور از ذهن نمی دانید ؟
البته مصلحت دو طرف این است که از تنش پرهیز کنند چرا که برخوردهای مرزی سودی ندارد و ادامه مذاکرات 6 کشور را بطور کامل متوقف خواهد کرد.البته ناگفته نماند که مشابه این تنش ها کم و بیش در گذشته تکرار شده است و معمولا هم پس از آرایش نظامی در دو سوی مرز دو کره صلح نسبی برقرار شده است. اما نکته ای که باردیگر تمایل دارم آن را تکرار کنم این است که در وضعیتی که کره شمالی حتی برخی تاسیسات هسته ای خود را از بین برده ، فکر نمی کنم برگزاری مانور نظامی مشترک بین کره جنوبی و آمریکا سودی داشته باشد .
اما ظاهرا سران کره شمالی و همچنین آمریکا و کشورهای اروپائی از روند مذاکرات هسته ای رضایت ندارند ؟
البته که پرونده هسته ای کره شمالی تا یک توافق گسترده خیلی فاصله دارد و همچنان هم و غم کشورهای غربی این است که قدرت هسته ای کره را متوقف کند. اما امریکا هم اگر به نوبه خود به وعده های داده شده مانند کمک به کره شمالی درباره تکنولوژی هسته ای صلح آمیز ، اعطای کمک سه میلیاردی و همچنین کمک رسانی برای برداشتن آب سبک به جای آب سنگین عمل می کرد و از ورود به مانورهای نظامی خودداری می کرد مجددا مذاکرات شروع شده و فضای امنیتی _ نظامی آرام می گرفت.
دولت آقای اوباما با شعار تغییر روی کار امد و حداقل در عراق و افغانستان نیز تا بحال از تغییرات عملی سخن گفته اند . اینکه الان امریکا در شبه جزیره کره درگیر این مناقشه شده است آیا نشان دهنده این نیست که اوباما هنوز نسبت به کره دیپلماسی مشخصی ندارد؟
دیپلماسی آمریکائیها در مورد کره مشخص است . آنها در صدد مهار توان هسته ای این کشور هستند . دولت قبلی ایالات متحده از یک شیوه جهت رسیدن به این هدف استفاده می کرد و ممکن است روش دولت جدید متفاوت باشد. اما هنوز بنظر می رسد برنامه های دولت قبلی در کره اجرا می شود و نمایندگان دولت جدید برنامه های خود رابه اجرا نگذاشته اند.
بعنوان سوال آخر فکر می کنید چین بعنوان متحد استراتژیک کره شمالی چه نقشی در این در تنش اخیر خواهد داشت؟
چین روابط اقتصادی خوبی با آمریکا دارد . اخیرا هم سعی کرده است با تایوان روابط اقتصادی نزدیکی برقرار کند و بنظر می رسد در مورد کاهش تنش بالقوه با تایوان با آمریکائیها به هماهنگی هایی رسیده اند . بنا به همین دلیل بنظر می رسد با توجه به نفوذ و روابط حسنه ای که چین با کره شمالی دارد ، انتظار می رود در این مناقشه چین نقش میانجی گری را ایفا کند.