پرویز انصاری، نویسنده این مقاله. متولد 1319 شمسی است. او علاوه بر تحصیلات نظامی، دارای لیسانس علوم سیاسی و فوق لیسانس حقوق جزا از دانشگاه تهران است و در دوران قبل از انقلاب ابتدا در مناصب مختلف قضائی ارتش، خدمت کرده است. وی در مهر ماه سال 1356 به عنوان وابسته ویژه نظامی مستقل (بدون وابستگی به سفارت ایران) به پاکستان اعزام می شود .او در آبان ماه 1357 به تهران احضار و به پیشنهاد ارتشبد ازهاری، ازارتش به نخست وزیری مامور و با موافقت پادشاه ،تحقیقات از دولتمردان رژیم گذشته راعهده دار و ماموریت اودردولت شاپوربختیار نیزادامه می یابد.انتخاب او درآنروزهایِ آشفته ، به سابقه خدمتی وی درسالهای قبل از انقلاب ، پیوندداشت که مسئولیت رسیدگی به پرونده های فسادمالی واداری وتحقیق از فرماندهان کل ژاندارمری ، نیروی دریائی ، لجستیکی نیروی زمینی ، لشگرزرهی قزوین ، و...راعهده داربوده و . تکرار وتداوم واگذاری این نوع ماموریتها وارزیابی مثبتِ کاهش فساددرنیروهای مسلح ، وتجربه اندوزی او درشناخت تنوع حیله های مُفسدین، بود ه است.
نهضت آزادی ایران درخارج وتشکیل انجمنهای اسلامی دانشجوئی
فکر ایجاد نهضت آزادی در خارج از کشور را علی شریعتی، که از سال 1338 برای ادامه تحصیلات عالی به اروپا رفته بود ، عنوان و در اواخر سال 1341 بنیانگذاران نهضت آزادی در خارج از کشور، در پاریس اجتماع کردند و درباره ایجاد سازمان مزبور به توافق رسیدند.قرار شد نهضت مانند " سایه " وجود داشته باشد و به طور علنی فعالیت نکند.
نگارنده درمطلب :"چگونه استادممتازایرانی، دانشگاه سوربن باابتکارمقام امنیتی بُم سازکوههای الموت شد" ،به گفته های پرویزثابتی درصفحه 334و335 کتابش که گفته بود:" یکی ازاقوام کریم سنجابی که درزمان دانشجوئی درخارج ازکشورعلیه رژیم فعالیت ، وموقعیکه به ایران برگشته وبخدمت وظیفه رفته بود، بعلت سوابقش درخارج ، بدرجه افسری نائل نشده بود." اشاره کرده بودم.این دستورالعمل که بر پايه داوریهای ناصواب وتصميمگيريهاي فردي "مقام امنیتی " بود ،یکی ازتصمیمات ویرانگری بودکه دانشجویان وفارغ التحصیلان مقیم کشورهای خارج را ازپیرامون ، به مرکز فعالیتهای سیاسی گسترده برون مرزی ایران سوق داد. شکل گیری انجمنهای اسلامی دانشجویان درخارج ، میوه این تصمیم گیری بود. عده ای از بهترین فرزندان مملکت، که در بهترین دانشگاههای کشورهای اروپا و آمریکا درس خوانده بودند، به دلیل فعالیتهای سیاسی در کنفدراسیون، یاانجمنهای اسلامی دانشجوئی ،از بیم ایجاد مزاحمت برای آنها در ایران، در اروپا و آمریکا ماندگار شدند.
سازمان امنیت در اروپا و آمریکا عده ای از عوامل خود را به عنوان دانشجوبه عضویت انجمن دانشجویان درآورده بود تا از این راه به کنگره ها و نشستهای کنفدراسیون ویا انجمنهای اسلامی دست یابند و اخبار و تصمیم گیریهای رهبران سازمان راگزارش و براوراق پرونده های آنان بیفزاید. ،وچون گردهماییهای دانشجویان علنی بود، ماموران سازمان امنیت به آسانی می توانستند فعالان اصلی را شناسایی کنند.
انجمنهای اسلامی دانشجویان دانشگاهها ی داخل کشور چهره شاخص وبرجسته ای نداشتند. زیرادوره فعالیت آنان کوتاه ، وازمحدوده دوران دانشجوئی آنها تجاوزنمی کرد. اما فعالیتهای جنبش دانشجویی خارج از کشور که از همان سالهای بعداز 1332 آغازشده بود ،در دهه 1350 به تدریج اوج گرفت . ابتدا فعالیت دانشجویان مسلمان در امریکا درقالب کنفدراسیون دانشجویان ایرانی انجام می گرفت ولی چون به تدریج هدایت کنفدراسیون به دست نیروهای چپ افتاد ، نیروهای مسلمان یا خوداز این فعالیت ها کناره کشیدند و یا کنار گذاشته شدند. از جمله این وقایع اخراج مصطفی چمران از نشست سالانه کنفدراسیون در دانشگاه برکلی به جرم اعتقادات اسلامی بود . بدینجهت مصطفی چمران بفکر تاسیس اولین انجمن اسلامی خارج از کشور برای دانشجویان ساکن کالیفرنیا افتاد. پس ازآنکه چمران برای آموزشهای پارتیزانی به مصررفت ، دکتر ابراهیم یزدی در سازماندهی و اداره انجمن اسلامی دانشجویان آمریکا فعال بود.وی در هوستون دفتر انتشاراتی تاسیس و کتب و نشریات اسلامی وکتابهائی را که اجازه چاپ و انتشار آنها در ایران داده نمی شد در مرکز انتشارات هوستون چاپ و در سراسر آمریکا، اروپا، کشورهای عرب و نیز ایران پخش می کرد. علاوه برآن ، برخی از آثار شریعتی، بازرگان، طالقانی را، به زبان انگلیسی برگردانده ویا تجدید چاپ و انتشار میداد. هزینه این فعالیتها را بیشتر بازاریان تهران تامین می کردند. یزدی علاوه بربرگزاری برنامه های سخنرانی و همچنین جلسات تشکیلاتی در سطوح شهر ها در ایالات امریکا ، همه ساله نشست سالانه نیز در نقطه ای از امریکا برگزار می کرد.
بتدریج فکر ایجاد انجمنهای اسلامی در کشورهای اروپائی قوت گرفت، در سال 1348، سازمان دهندگان اولیه انجمنهای اسلامی دانشجویان درکشورهای فرانسه، آلمان، اتریش و دیگر کشورها ، علی شریعتی، مصطفی چمران، صادق قطب زاده و محمد توسلی از نهضت آزادی بودند، سپس صادق طباطبائی، ابو الحسن بنی صدر، حسن حبیبی و جمعی دیگر به آنها پیوستند.
رابط اصلی انجمنهای اسلامی ، صادق قطب زاده بود که با دیگر انجمنهای مشابه در کشورهای خاور میانه، لبنان، عراق، سوریه و مصر در ارتباط بود . انجمنهای اسلامی دانشجویان ، از نجف و ایران و دیگر کشورهای اسلامی کمکهای مالی دریافت می کردند . با اتحاد انجمنهای اسلامی در سطح اروپا سازمانی به نام "اتحادیه انجمنهای اسلامی در اروپا" ایجاد شد.اتحادیه انجمنهای اسلامی، هر سه ماه یکبار، نشریه ای به نام" مکتب مبارز" منتشر و هدف ازانتشارآنرا ، "شناخت و شناسایی چهره واقعی اسلام " توجیه میکردو مقالات اساسی آن بیشتر در زمینه اسلام شناسی، نیروهای اسلامی و طرق هماهنگی آنها، واتحاد اسلامی ملل اسلامی بود.
از اواسط دهه 1350، نشریه: "پیام مجاهد"، به عنوان ارگان نهضت آزادی ایران در آمریکا اخبار مربوط به فعالیتهای انجمن اسلامی دانشجویان را در اروپا، با تیراژ وسیع منتشر می کرد. در خرداد ماه ۱۳۵۶. انجمن اسلامی دانشجویان لندن که خودراآماده دیداری با دکتر علی شریعتی، می کرد، با اطلاع از درگذشت ناگهانی شریعتی، اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان در اروپا با تلاش گسترده ای، تمامی فعالین سیاسی خارج از کشور را به یک بسیج عمومی و سراسری فراخواندو مراسم تشییع پیکر دکتر شریعتی رادر لندن برگزارکردند.
با سرعت گیری موج انقلاب اسلامی در ایران فعالیت های انجمن در امریکا نیز شدت گرفت و همزمان در شهر های امریکا و در بعضی از شهر های کانادا، سخنرانی در دانشگاهها ، کلیساها و مجامع عمومی ، برنامه های رادیوئی و تلویزیونی ، برگزاری تظاهرات و تجمعات ضد رژِیم سلطنتی ، ارسال اطلاعیه ها و اخبار انقلاب بخصوص پیام های خمینی از پاریس به زبانهای فارسی و انگلیسی به ایرانیان و رادیو و تلویزیون های ایالات امریکا، اخذ امضا و ارسال آن برای مقامات دولت امریکا و نظائر آن افزونی گرفت. اتحادیه انجمنهای اسلامی اروپا وبخصوص انجمن لندن هم بر میزان فعالیت های خود افزود، وعلاوه بر برگزاری جلسات سخنرانی علیه رژیم شاه ، گستره وسیعی از فعالیت های مختلف از جمله برگزاری اعتصابات و تظاهرات، تکثیر و توزیع اطلاعیه ها و بیانیه های خمینی در سطح لندن و شهرهای مختلف بریتانیا راعهده داروسرانجام تصرف سفارت وکنسولگری ایران در لندن از دست مسئولین رژیم شاهنشاهی توسط آنان صورت گرفت.
ابوالحسن بنیصدرمتولد فروردین ۱۳۱۲ در همدان وپدرش نصرالله بنیصدر، از روحانیون با نفوذ همدان و با روحالله خمینی ارتباط دوستانهای داشت. او در دانشگاه تهران، در رشتههای اقتصاد و حقوق اسلامی تحصیل و یکی از مسئولین سازمان دانشجوئی جبهه ملی در دانشگاه تهران بود.وی دو بار به خاطر فعالیتهای سیاسی دستگیر و روانه زندان شد.و چهار سال در موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی فعالیت نمود.بنیصدر و حسن حبیبی از شاگردان احسان نراقی، یکی از موسسان بنیاد فرهنگ ایران بودند ، وبه همت نراقی برای ادامه تحصیل در خرداد ۱۳۴۲، به فرانسه رفتند . او در دانشگاه سوربن پاریس با مدرک دکترا ی جامعه شناسی اقتصاد فارغ التحصیل شد.بنی صدر ، یک ناسیونالیست اسلامی و احساس نزدیکی با جبهه ملی داشت .او با صادق قطبزاده که نزدیکی فکری بیشتری با نهضت آزادی ایران داشت درگیر رقابت بود. با ورود خمینی به پاریس، او جزء معدود کسانی بود که در فرودگاه به استقبال وی شتافت و سپس به جمع همراهان او پیوست و با پرواز معروف به پرواز" انقلاب " به کشور بازگشت . در بهمن سال ۱۳۵۸ رئیس جمهور شد و در خرداد ۱۳۶۰ پس از چندی ، با عنوان عدم کفایت سیاسی توسط مجلس شورای اسلامی از مقام خویش عزل وبه اتفاق مسعود رجوی از فرودگاه مهرآباد و با هواپیمایی که خلبان شاه ، هدایت آن را برعهده داشت از ایران گریخت و وارد فرودگاه پاریس شدند.
ابراهیم یزدی در مهر ماه سال ۱۳۱۰ در قزوین متولد و تحصیلات عالیه را در دانشکده داروسازی دانشگاه تهران به اتمام رسانید. ابراهیم یزدی با شروع نخستوزیری دکتر محمد مصدق به سلک طرفداران اودرآمدوتا پیش از انقلاب ایران،همراه خانوادهاش، سالها در آمریکا زندگی و به شهروندی آمریکا درآمد. در خلال زندگی در آمریکا، در حالی که در دانشگاه "بیلور" درس میخواند درمعیت مصطفی چمران به تاسیس انجمن اسلامی دانشجویان آمریکا و کانادا، انجمن اسلامی پزشکان آمریکا و کانادا پرداخت.او موسس اولین مسجد شهر هوستون بود.
با تاسیس نهضت آزادی ایران در سال ۱۳۴۰ او به همراه مصطفی چمران، علی شریعتی و صادق قطبزاده به تأسیس شاخههای اروپا و آمریکای این نهضت مبادرت و به عنوان رییس شورای مرکزی نهضت آزادی ایران در خارج از کشور انتخاب گردید. یزدی از طرفداران مبارزه مسلحانه بود وبهمین جهت در سال ۱۳۴۴ با همکاری مصطفی چمران و محمد توسلی به تاسیس اولین پایگاه آموزش جنگهای مسلحانه ابتدا در مصر و سپس در جنوب لبنان روی آورد.وی در هنگام اقامت خمینی درفرانسه از مشاورین او بودوهمراه وی به ایران رفت. با تشکیل شورای انقلاب، به عضویت این شورا برگزیده شد و در دولت مهندس بازرگان، معاون نخست وزیر در امور انقلاب و سپس با استعفای کریم سنجابی ، وزیر خارجه شد. در دوران وزارت او، ایران از پیمان سنتو خارج شد و به جنبش غیر متعهدها پیوست. او همراه با استعفای مهندس بازرگان از دولت کناره گیری کرد. در انتخابات دور اول مجلس شورای اسلامی به وکالت مجلس انتخاب شد،اما صلاحیت او برای کاندیداتوری در تمامی انتخابات ریاست جمهوری و مجلس شورا توسط شورای نگهبان رد شد.پس از درگذشت مهدی بازرگان، به سمت دبیر کلی نهضت آزادی برگزیده شد. ابراهیم یزدی پس از کنار گذاشتهشدن از مناصب حکومتی، بارها به دلایل مختلف زندانی شدهاست.
صادق قطبزاده متولد ۱۳۱۴ در زمان حکومت پهلوی بارها به زندان افتاده بود. در سال ۱۳۳۷ برای تحصیل در رشته زبان انگلیسی به آمریکا رفت. هنگامی که در آمریکا دانشجوی دانشگاه کلمبیا در نیویورک بود، سرپرستی تظاهراتی علیه محمد رضا شاه، در مقابل ساختمان سازمان ملل در نیویورک راعهده داربود. یک ماه بعد که کنگره دانشجویان ایرانی در ایالت میشیگان، تشکیل و اردشیر زاهدی، سفیر ایران در آمریکا، در نطق افتتاحیه کنگره، سفیربا اشاره به تظاهرات دانشجویان در نیویورک آنها را «مصدقیهای وطن فروش!» می نامد.دانشجویان حاضر در جلسه علیه اردشیر زاهدی شعار و مانع ادامه سخنرانی او می شوند. پس ازآن کنسولگری ازتمدیدگذرنامه دانشجویان مخالف ، که صادق قطب زاده، در راس آنها بود، خودداری وقطب زاده بعلت پرخاشگری به اردشیرزاهدی، از ایالات متحده آمریکا اخراج و مقیم کانادا میشود. او بعدازاین وقایع ، در جمع هواداران روحالله خمینی در ایران و امام موسی صدر در لبنان به فعالیت ادامه میدهد. .گفته میشود قطب زاده یک بار در پاریس از ترور منتسب به ساواک جان به در برد. همچنین ساواک برادر وی را در سال ۱۳۵۳ دستگیر و ۶ ماه به عنوان گروگان زندانی تا وی خود را معرفی کند امااو از این کار امتناع میکند. در زمان حضور خمینی در فرانسه، او از مشاوران وی و درهواپیمای حامل خمینی در کنار او نشسته بود. پس از پیروزی انقلاب از اعضای شورای انقلاب اسلامی و در زمان دولت موقت ، عهده دار سازمان صدا و سیما و پس از آن وزارت امور خارجه شد. قطبزاده در فروردین ۱۳۶۱ به اتهام طرح کودتا برای براندازی جمهوری اسلامی بازداشت به اتهام توطئه علیه حکومت جمهوری اسلامی به حکم محمد ریشهری در تهران اعدام شد.
محمد توسلی متولد ۱۳۱۷ عضو شورای مرکزی و رئیس دفتر سیاسی نهضت آزادی است. او اولین شهردار تهران پس از انقلاب ۱۳۵۷ بود. توسلی در سال ۱۳۳۵ وارد دانشکده فنی دانشگاه تهران شد. وی از اعضای فعال انجمن اسلامی دانشجویان و از سال ۱۳۴۰ با تشکیل نهضت آزادی عضو آن شد . در سال ۴۱ برای تحصیل در رشته حملونقل به آلمان و سپس برای ادامه تحصیل در رشته راه و ترافیک به آمریکا رفت. او در سال ۱۳۴۶ پس از بازگشت به ایران ممنوعالخروج شد. در سال ۱۳۵۰ به اتهام کمک به اعضای سازمان مجاهدین خلق ، یکسال زندانی شد. توسلی قبل از پیروزی انقلاب مسئول تبلیغات ستادهای راهپیمایی و ستاد استقبال از خمینی بود و با روی کار آمدن دولت موقت به عنوان شهردار تهران برگزیده شد.اما پس از انقلاب چندین بار بازداشت وآخرین بار در خرداد ۱۳۸۸ در جریان اعتراضات مردم ایران روانه زندان شد. او پیرترین زندانی سیاسی بعدازانقلاب محسوب و همچنان در بند 209 انفرادی محبوس است.
درعلم فلسفه می خوانیم که جمع اضداد محال است ولی از دید پرویزثابتی چنین نبود.
درقسمت نخستین این مبحث اشاره شد که :عرفان قانعی فردازقول ، منتقدان وتحلیلگران حکومت فعلی میگوید:" میگویند که خالق مجاهدین خلق وچریکهای فدائی خلق وعامل رشد آنها خودپرویز ثابتی بوده "( 293).
درنوشتارزیر می بینیم آنچه که درعلم فلسفه ادعا مشود" جمع اضداد محال است" از دید پرویزثابتی ممکن بود.او هم مسئول امنیت داخلی وهم چریک سازبود. سرگذشت دکترمصطفی چمران را مرورمیکنیم :
مصطفی چمران ساوجی متولد۱۳۱۱ تهران و تحصیلات متوسطه را در دارالفنون و البرز طی ودر سال ۱۳۳۲ با رتبه ۱۵ در رشته الکترومکانیک دانشکده فنی دانشگاه تهران پذیرفته و دوره مهندسی رشته برق دانشكده فنی تهران رابه پایان برد. او در تمام دوران تحصیل شاگرد اول بود . مصطفی چمران از ۱۵ سالگی در جلسات تفسیر قرآن محمود علایی طالقانی در مسجد هدایت و در دروس فلسفه و منطق مرتضی مطهری شرکت داشت. وی از نخستین اعضای انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران بود. چمران با بورس شاگرد اولی دانشگاه تهران برای ادامه تحصیل به آمریکا رفت و در دانشگاههای تگزاس و برکلی تحصیل نمود. او به همراه تنی چند از همفکرانش به تاسیس نهضت آزادی ایران در خارج از کشور مبادرت و با همکاری ابراهیم یزدی برای اولین بار انجمن اسلامی دانشجویان آمریکا را پایهریزی کرد و از مؤسسین انجمن اسلامی دانشجویان ایرانی در کالیفرنیا بود. چمران درتدارک اعتراضات و بسیج دانشجویان در مقابل سازمان ملل ، کاخ سفید و سفارت ایران در واشنگتن و سایر کنسولگریها در شهرهای شیکاگو، نیویورک، سانفرانسیسکـو فعال وبه دلیل این فعالیتها، بورس تحصیلی شاگرد ممتازی وی قطع شد.
سپس به مصرو لبنان رفت و به همراه امام موسی صدر سازمان امل را تشکیل ودرتأسیس پایگاه چریکی مستقل برای تعلیم مبارزان ایرانی در لبنان، نقش عمده ای برعهده گرفت. با پیروزی انقلاب ۱۳۵۷، چمران همراه با شماری از جنگندگان "امل" به ایران آمد و در اوایل پیروزی انقلاب، به تربیت اولین گروه از پاسداران انقلاب در سعدآباد پرداخت. وی که پس از ۲۱ سال به ایران باز گردیده بود ، پس از آموزش نیروهای سپاه، از سوی مهندس بازرگان به معاونت نخستوزیری در امور انقلاب منصوب و مسئولیت وزارت دفاع و نماینده روحالله خمینی در شورای عالی دفاع به وی سپرده شد. با شروع جنگ به اهواز رفت و ستاد جنگهای نا منظم را پایه گذاری کرد. در خرداد ماه ۱۳۶۰ در مسیر سوسنگرد بر اثر اصابت ترکش خمپاره کشته شد.
حال اززبان اسناد ساواک ، ببینیم زبان وقلم رونده " راه میانبُر" وتسخیرشدگان او ، "راه طولانی رفته" دکترمصطفی چمران را که درامریکا به مقام علمی ممتازی دست یافته و دکتر مجتهدی بنیا نگذار و اولین رئیس دانشگاه آریامهرپس ازگفتگوباپادشاه ،برای استخدام اودر دانشگاه خود به امریکارفته بوده ، چگونه به مسیر فعالیتهای چریکی هدایت کرد.(به تاریخ اسناد توجه فرمائید)
تاریخ: 13/3/46 -موضوع : استخدام دکتر چمران ساوه ای
یکی ازهدف های دکتر مجتهدی( رئیس دانشگاه صنعتی آریا مهر) از مسافرت به آمریکا استخدام دکتر چمران ساوه ای است ،اما نامبرده تا سال 1968 با دانشگاه قرار داد بسته و نمی تواند قبل از این تاریخ به ایران مراجعت نماید.وی شخصی است محجوب- مؤدب- با شخصیت- باسواد- مرموز- دیر باور- بدبین- دقیق- ضعیف الجثه و بالاخره شیک پوش.
تاریخ: 25/3/46-موضوع: دکتر مصطفی چمران دانشجوی ایرانی مقیم آمریکا
منظور: موافقت با استخدام نامبرده بالا دردانشگاه صنعتی آریا مهر به سمت استادی
سابقه: مشارالیه که پس از طی دوره مهندسی رشته برق در دانشکده فنی تهران در سال 36 جهت ادامه تحصیل با گرفتن کمک هزینه تحصیلی به آمریکا مسافرت نموده دارای سوابق به شرح زیر می باشد.
1- در سال 40 به عضویت انجمن دانشجویان ایرانی مقیم شمال کالیفرنیا انتخاب و باشرکت در تظاهرات 10 جولای و 24 جولای 1961 شروع به فعالیت نموده.
2- در سال 41 هنگام تشریف فرمایی شاهنشاه آریا مهر به آمریکا به اتفاق همسرآمریکائیش در تظاهرات بر علیه معظم له شرکت داشته.
3- در سال 43 به اتفاق عده ای از دانشجویان در جلسه ای که به منظور بررسی طرح مربوطه به برگزاری تظاهرات بر علیه تشریف فرمایی شاهنشاه آریا مهر به آمریکا در خانه ایران تشکیل شده بوده شرکت و پیشنهاد وی در مورد تعیین سه نفر جهت فراهم کردن تظاهرات مورد قبول واقع می گردد.
4- از تاریخ 6 الی 11 شهریور 43 با شرکت در یازدهمین کنگره دانشجویان وابسته به جبهه ملی طی یک سخنرانی اظهار داشته دولت ایران به سفارتخانه ها و کنسولگری های شاهنشاهی در ممالک خارج دستور داده که پاسپورت عده ای از دانشجویان منحرف لغو گردد .( اسامی دانشجویانی که ساواک در اختیار وزارت امورخارجه گذاشته و توسط مشارالیه خوانده می شده عیناً تطبیق می نموده).
5- از گردانندگان فدراسیون دانشجویان ایرانی درآمریکا و یکی از رهبران کمیته مرکزی جبهه ملی در آن کشور میباشد.اینک دانشگاه صنعتی آریامهر صلاحیت شخص منظور را جهت استخدام در آن دانشگاه به سمت استاد خواستار گردیده است.
نظریه: با عرض مراتب فوق و با توجه به این موضوع که سمپاشی های وی و سایردوستان منحرفش در آمریکا باعث گمراهی دانشجویان ساده لوح و احیاناً دانشجویانی که تازه به آن کشور مسافرت می کنند می گردد و تقریباً جلوگیری از ادامه فعالیت این قبیل افراد در خارج از کشور میسر نیست. ضمناً مخالفت با استخدامش نیز باعث جری شدن وی و در نتیجه ایجاد تحریکات و تولید حس بدبینی در سایر دانشجویان خواهد نمود و به علاوه در ایران می توان این قبیل اشخاص را کاملاً تحت مراقبت قرار داد در صورت تصویب با استخدامش در دانشگاه صنعتی آریا مهرموافقت و در ایران اعمال و رفتارش تحت مراقبت قرار گیرد.
زیرنویس ازارتشبد نصیری بشرطی که مراقبت از او مانند مراقبت از اعمال کسانی که موجب واقعه 21 کاخ مرمرشد نباشد. http://www.tebyan.net/newindex.aspx
(توضیح:در21 فروردین سال 1344 محمدرضا پهلوی شاه در کاخ مرمر توسط یکی از سربازان گارد کاخ به نام رضا شمس آبادی با مسلسل مورد حمله قرار گرفت)
جلد يازدهم مجموعه «ياران امام به روايت اسناد ساواک» ويژه گزارش هاي ساواک درباره دکتر مصطفي چمران است.
تاریخ: 46/4/10از اداره كل سوم- به ریاست ساواك تهران- موضوع: مصطفی چمران
با توجه به اینكه با استخدام مشارالیه در دانشگاه صنعتی آریامهر موافقت، و نامبرده قریباً به كشور وارد خواهد شد، خواهشمند است دستور فرمائید با استفاده از وجود منابع و سایر امكانات موجود، مترصد باشند به محض ورود مشارالیه به ایران، او را شناسایی و اعمال و رفتارش را دقیقاً و به طور غیرمحسوس تحت نظر قرار داده، و از نتایج حاصله به موقع این اداره كل را مستحضر سازند.
اما مصطفی چمران :"باسواد- دیر باور- بدبین- دقیق " که با "جثه ضعیفش "توانسته بود ازپانزده هزارکیلومتری .(عیناً اسامی دانشجویانی راکه ساواک در اختیار وزارت امورخارجه گذاشته بود)، بخواند ، باهوشتراز آن بود که فریب "ریموت کنترل " فرد بیسوادی مانند "مقام امنیتی " را پذیرا گردد.اومسیرویرانی کل ساواک راانتخاب کرد! هرچند خود قربانی راهش بود.
به ادامه سرنوشت چمران ازاین مرحله به بعد میرویم:
از آمریكا-تاریخ: 47/3/22-موضوع: جلسه روز 47/2/17 خانه ایران در بركلی
شب سهشنبه 47/2/17 از ساعت 8/00 جلسه سازمان دانشجویان ایرانی شمال كالیفرنیا در خانه ایران تشكیل گردید. در این جلسه، دكتر چمران درباره سیاهپوستان آمریكا و انقلاب آنها صحبت كرد. و اظهار نمود كه اسلام در حقیقت بهترین مذهب است و آنكه مسلمان واقعی است باید در اِحقاق حق و بدست آوردن آزادیاش به انقلاب پردازد و در این راه از هیچ چیز و پیشامدی ترس و وحشت نداشته باشد.
ازآمریكا به: 315-تاریخ: 47/5/16
مصطفی چمران گفت من به آن عده از دوستان كه با دیانت و مذهب مخالفت دارند توصیه مینمایم كه مخالفت شما با متدینین و مذهب، مثل مخالفت محمدرضا پهلوی نباشد. زیرا او سران مذهبیِ ایران را كه با دستگاه ظالمانه او مخالف هستند و میكوشند او را سرنگون سازند، به زندان انداخته و تبعید میكند ، و در خاتمه سخنانش، به اقدامات آیتالله خمینی و زندان و تبعید او اشاره كرد.
از: آمریكا به: 315-تاریخ: 47/6/6
نامبرده، فارغالتحصیل در رشته مهندسی الكترونیك، متأهل و دارای چهار فرزند، دو پسر و دو دختر میباشد. همسر وی آمریكایی است. دكتر چمران، در لانایت زندگی میكند و یك زندگی بینهایت ساده بدون تجمل دارد. ا و از افراد جبهه ملی و آدمی است بینهایت مُطلع در موضوعات مختلف. از نظر مذهب، بسیار متدین است و عدهای از دوستان و دانشجویان، از این نظر با او مخالفت میكنند و میگویند یك دانشمند مثل دكتر چمران حیف است كه تا این اندازه پایبند دین و مذهب باشد، ولی او با خونسردیِ عجیب كه مخصوص اوست، به این موضوع مینگرد و در مواقع بحث، چون از اغلب آنها مطلعتر و باسوادتر است، آنها را قانع مینماید. او مورد احترامِ فرد فردِ دانشجویان میباشد. بینهایت متواضع و متین است. همیشه میكوشد جلوی كسی راه نرود و سعی میكند قبل از اینكه كسی به او سلام كند، او سلام كرده باشد. نسبت به كمونیستها بسیار بدبین است، ولی طرفدار سوسیالیست میباشد و از تودهایهای ایران بسیار بد میگوید. با دولت ایران و حكومت ایران مخالف و طرفدار جنبشهای انقلابی است. او معتقد است انقلاب همیشه باید به وسیله ملیون صورت گیرد و انقلابی مثمرِ ثمر خواهد بود كه ملت آن را تشكیل بدهند، نه به دولتهای خارجی متكی باشد.
از: سام ( مأمورنفوذی ساواک درلبنان)
دكتر از وضع زندگی خود به شرح زیر برایمان توضیح داد. او دارای همسری آمریكایی اهل كالیفرنیا، و دارای 3 فرزند 8، 9 و 10 ساله است و یك فرزند 3 ساله دیگر نیز داشت كه در استخر غرق شده است. دكتر از دانشجویان ممتاز فارغالتحصیل دانشكده فنی دانشگاه تهران بود، كه شاگرد مهندس مهدی بازرگان و دوست صمیمی وی است. ضمن تحصیل، یك سلسله سخنرانیها و مقالات باعث میشود كه نام وی جزو لیست سیاه در ایران دربیاید. از این نظر است كه وی چنانچه میگفت اگر به ایران برود، زندانی خواهد شد و حتی سفیر وقت در آمریكا به وی گوشزد كرده بود كه مبادا به ایران برگردد، كه دستگیر و زندانی خواهد شد.ا و ضمن تماسی كه آقای موسی صدر با وی میگیرد، از وی دعوت مینماید كه به لبنان بیاید و در محل شیعهنشین آن، به فعالیتهای خیرخواهانه خود ادامه دهد.
از: بامداد 334 به: قزلآلا-تاریخ: 52/2/14 ( انعکاس اطلاعات دریافت به نمایندگی ساواک دربیروت)
دکتر مصطفی چمران ، همراه همسر و فرزندانش به لبنان میآیند و خود، سرپرست مؤسسه و همسرش، مسئول بهداشت كودكان در صور میشوند. ولی وضع بدِ مالی، مانع از تحصیل فرزندان وی در كالج آمریكاییِ بیروت میگردد و گذشته از آن، وضع ناسازگار اجتماعی باعث میگردد كه همسر آمریكایی وی از وی میخواهد كه به آمریكا برگردند، ولی ایشان قبول نمیكنند و به ناچار همسر و فرزندانِ وی عازم آمریكا میگردند. چند بار، دكتر به هوای فرزندان خود تصمیم به بازگشت به آمریكا میكند، ولی آقای صدر او را منصرف میكنند. ولی هم اكنون دكتر از نظر روحی در وضع خوبی نیست.دكتر مصطفی چمران، ماهیانه 1300 لیره بابت حقوق از موسی صدر دریافت مینماید و در صور، بین كلیه دانشآموزان محبوبیت دارد و اصولاً تیپی است كه هر كس آشنا گردد، مردم برای او احترام قائل میشوند
(نظریه سهراب: حُسن رفتار و تحرك، پُركاری و تعصب شدید مذهبیِ وی، در صور برای وی احترام خاصی در بین اجتماع آنجا به وجود آورده است).
از قزلآلا به: بامداد 334-تاریخ: 52/8/18-موضوع: غرق شدن پسر دكتر چمران
چندی قبل، پسر كوچك دكتر مصطفی چمران، در آمریكا در استخر منزل پدربزرگش، منظور خانم چمران، افتاده و غرق میگردد. این مسئله، تأثیر زیادی روی مصطفی گذاشته، چون پسر كوچكش را بیش از همه بچههایش دوست داشته است.
نامبرده بالا، در تابستان امسال تعدادی از دانشآموزان مدرسه خود را به بعلبك بُرده و با اسلحه به آنها تعلیم و آموزش داده است و خودش اكثراً بین صور و بعلبك در رفت و آمد بوده است.
از قزلآلا به: بامداد 334- تاریخ: 54/4/25
موسی صدر یك گروه مسلح زیر نظر یك دكتر فیزیك شیعه ایران، به نام دكتر مصطفی چمران، كه تحصیلات خود را در آمریكا به اتمام رسانیده و همسر آمریكائی دارد، به وجود آورده است. این شخص از عناصر فعال به اصطلاح كنفدراسیون دانشجویان خائن ایرانی است كه فعلاً در صور اقامت دارد و رئیس آموزشگاه حرفهای سیدموسی صدر میباشد.
مقام امنیتی "نخبهای برتر" واکنش های خشمگینانه مردم راکه می گفتند:"از سه تني که با يکديگر گفتوگو ميکنند حداقل يک نفر از آنان خبرچين ساواک است" هدیه گرانبهائی برای خودمی پنداشت ، اودروس Misinformation (اطلاعات گمراه کننده و غلط) و Disinformation (صفحه ۵۹۹) راخوب آموخته بود ، اما درفهمش نبود که راه "میانبرش " خودودیگران را بنابودی می کشاند. اومیخواست نظاره گر واردآمدن چوب حراج برسرزمین غنی وباستانیش باشد.
این مبحث ادامه دارد.
پرویزانصاری –افسرسابق ارتش شاهنشاهی