در آستانه 29 اسفند سالگرد ملی شدن صنعت نفت استقرار حاکمیت ملی هدف جبهه ملی
به نام سعادت ملت ایران
و به منظور کمک به صلح جهانی ،امضاء کنندگان ذیل پیشنهاد مینمائیم که صنعت نفت ایران در تمام مناطق کشور بدون استثناء ملی اعلام شود یعنی تمام عملیات اکتشاف ،استخراج و بهره برداری دردست دولت قرار گیرد .
این همان ماده واحده ایست که ازطرف اعضای کمیسیون نفت دوره شانزدهم مجلس شورای ملی به ریاست دکتر محمد مصدق پیشنهاد گردید و در تاریخ 24 اسفند 1329 درمجلس شورای ملی مورد تصویب قرار گرفت ودر روز 29 اسفند 1329 ازتصویب مجلس سنا نیز گذشت و شان و اعتبارقانونی کسب نمود وبهمین مناسبت از آن تاریخ روز29 اسفند به نام روز ملی شدن نفت نامیده شد. مصدق ویارانش برای رسیدن به این روز راهی بس طولانی وخطیررا با حوصله و درایت و استفاده کامل از تضاد بین قدرت های استعماری پشت سر گذاشته بودند. آنان در اول آبان ماه 1328 درجریان انتخابات دوره شانزدهم برای حراست از آزادی انتخابات ، سازمان جبهه ملی ایران را تاسیس نمودند وبا مبارزات خود موفق شدند انتخابات فرمایشی و تقلبی تهران را به ابطال کشانیده و در انتخابات مجددی که بعمل آمد هشت نفر از اعضای آن سازمان را به مجلس شانزدهم بفرستند وهمین گروه اندک با حمایت بی دریغ ملت ایران سرانجام موفق شدند قانون ملی شدن نفت را به تصویب مجلسین شورا وسنا برسانند ویک نقطه عطف تاریخی را درحیات سیاسی اجتماعی ملت ایران خلق نمایند. با تصویب شدن قانون ملی شدن نفت وپیداشدن طلیعه شکست استعمار پیر انگلیس و اخراج آن از ایران موجی از شور و هیجان و فضائی پراز احساس غرور وخود باوری پهنه ایران زمین را فرا گرفت ومصدق معمار جنبش ملی شدن نفت را در جایگاه یک قهرمان ملی قرار داد . در اوایل اردیبهشت 1330 درمجلس از طرف افرادی نا موجه و به عنوان یک ترفند برای خارج کردن مصدق از صحنه به او برای نخست وزیری ابراز تمایل شد ولی مصدق با هوشیاری و برای به اجرا درآوردن قانون ملی شدن نفت زمامداری را قبول کرده ودولت ملی راتشکیل داد . در روز 12 اردیبهشت 1330 مصدق برنامه دولت خود را در مجلس شورای ملی در دو ماده خلاصه نمود :
1 – اجرای قانون ملی شدن صنعت نفت در سراسر کشور
2 – اصلاح قانون انتخابات مجلس شورای ملی و شهرداریها
در برنامه مختصری که مصدق برای دولت خود ارائه نمود اهداف متعالی و آینده ساز آن بزرگ مرد بخوبی مشهود است . مقصود او از اجرای قانون ملی شدن نفت صرفنظر از تامین منافع اقتصادی ایران ، کوتاه کردن دست بیگانگان از این کشور و تامین استقلال واقعی این مرز وبوم بود . و منظور او از اصلاح قانون انتخابات مجلس شورای ملی وشهرداریها جز گام برداشتن در جهت انتخابات آزاد واستقرار حاکمیت ملی و برقراری دموکراسی چیز دیگری نبود . دولت ملی مصدق در زمانی کوتاه توانست اقدامات مهمی در زمینه اهداف خود یعنی برقراری استقلال ، آزادی وعدالت اجتماعی بعمل آورد . ولی دریغ وافسوس که کودتای ننگین 28 مرداد سال 32 با همکاری دستگاه های اطلاعاتی انگلیس و آمریکا وعوامل داخلی آنها راه را برملت ایران بست وحکومت دیکتاتوری و وابسته به بیگانه ای را بر این کشور تحمیل کرد . مصدق درآخرین جلسه بیدادگاه نظامی کودتا چیان بعنوان آخرین دفاع این جملات را بر زبان راند :
« آری تنها گناه من وگناه بزرگ و بسیار بزرگ من اینست که صنعت نفت ایران را ملی کرده ام وبساط استعمار و اعمال نفوذ سیاسی و اقتصادی عظیم ترین امپراطوریهای جهان را از این مملکت برچیده ام و پنجه در پنجه مخوف ترین سازمانهای استعماری و جاسوسی بین المللی در افکنده ام و به قیمت ازبین رفتن خود وخانواده ام وبه قیمت جان وعرض ومالم خداوند مرا توفیق عطا فرمود تا با همت و اراده مردم آزاده این مملکت بساط این دستگاه وحشت انگیز را در نوردم . حیات و عرض و مال و موجودیت من وامثال من در برابر حیات و استقلال و عظمت و سرافرازی میلیونها ایرانی و نسل های متوالی این ملت کوچک ترین ارزشی ندارد واز آنچه برایم پیش آورده اند هیچ تاسف ندارم ویقین دارم وظیفه تاریخی خود را تا سرحد امکان انجام داده ام . من به حس و عیان می بینم که این نهال برومند درخلال تمام مشقت هائی که امروز گریبان همه راگرفته به ثمر رسیده است و خواهد رسید .»
جبهه ملی ایران اکنون و در شصتمین سالروز ملی شدن نفت اعتقاد دارد که درآمد حاصل از فروش نفت نباید صرف هزینه سرکوب مردم ویا صرف اهداف واهی وبیهوده در آمریکای لاتین وغزه ولبنان وسوریه وسایر مناطق جهان شود . بلکه این درآمد پایان پذیر باید در موارد اساسی وزیر بنائی ودر جهت بالا بردن سطح تولید وبرای رفاه نسل حاضر ونسل های آینده سرمایه گذاری گردد .
جبهه ملی ایران در اوضاع و احوال نابسامان سیاسی ، اقتصادی و بین المللی کشور یک بار دیگر تاکید مینماید که جز داشتن استقلال واقعی و برقراری آزادی های اساسی مانند آزادی احزاب ، آزادی اجتماعات ، آزادی مطبوعات وآزادی انتخابات و برقراری عدالت اجتماعی وتوزیع عادلانه ثروت و جدائی دین از حکومت واستقرار حاکمیت ملی مبتنی بر آراء مردم در نظام جمهوری راه دیگری برای تامین رفاه و سعادت ملت ایران در پیش روی ما نخواهد بود .