سرمقاله نشریه پیام جبهه ملی ایران شماره 183 به تاریخ 4/2/90
\
قیام آزادیخواهانه وضد دیکتاتوری ملت سوریه
امواج بلند اقیانوس متلاطم خیزش های آزادیخواهانه ملت ها در کشورهای خاورمیانه و قیام علیه حکومت های استبدادی وحکام دیکتاتور سرانجام سوریه راهم درهم نوردید . کشوری که سالهاست درآن از آزادیهای سیاسی مثل آزادی احزاب واجتماعات و آزادی انتخابات خبری نیست و سالهاست که حکومت در اختیار تنها حزب مجاز یعنی حزب بعث است . ودرحقیقت به نام « جمهوری » یک حکومت مادام العمر وموروثی با خشونت تمام در این کشور مستقراست . سوریه کشوری است با تمدن وفرهنگ درخشان با بیش از پنج هزار سال تاریخ که در قلب خاورمیانه و تقریبا درمحل تلاقی سه قاره آسیا ، اروپا وآفریقا قرار گرفته است . وپایتخت آن دمشق که همان شام قبلی است به عنوان نخستین پایتخت جهان شناخته میشود . خاک سوریه بین کشورهای ترکیه ، عراق ، اردن ، اسرائیل ولبنان وبخشی از آن هم درکنار دریای مدیترانه واقع شده است . سوریه 185180 کیلومتر مربع مساحت دارد که بخش کوچکی از آن که اهمیت استراتژیک ویژه ای دارد یعنی بلندیهای جولان ازسال 1967 تحت اشغال اسرائیل میباشد . سوریه حدود بیست ویک میلیون نفر جمعیت دارد که 74 درصد آنان مسلمان سنی ، 13 درصد علوی وشیعه ، 10 درصد مسیحی و 3 درصد دروزی میباشند . اقتصاد سوریه بر پایه کشاورزی ، صنایع ،تجارت ، توریسم ومقداری هم فروش نفت بنا نهاده شده است . حاکمیت در سوریه در طول تاریخ تحولات بسیاری راپشت سرگذاشته وچندین بارتوسط قدرت های مختلف منطقه دست به دست گشته است . پس از جنگ جهانی اول و فروپاشی امپراطوری عثمانی سوریه هم مثل بسیاری از کشورهای خاورمیانه به صورت کشوری پادشاهی ازدل امپراطوری تجزیه شده عثمانی بیرون آمدوپس ازآن سالها تحت استعمارو قیمومت فرانسه قرار داشت . درسال 1946 سوریه استقلال یافته ونظام آن جمهوری شد ودرهمین سال حزب بعث با ایدئولوژی ناسیونالیسم عربی همراه با سوسیالیسم توسط میشل عفلق و صلاح الدین بیطاربنیان گذاری شد . با تاسیس حزب بعث حافظ اسد 16 ساله به این حزب پیوست وپس از 24 سال یعنی درسال 1970به مقام رهبری حزب تکیه زد . سپهبد حافظ اسد رهبر حزب بعث درسال 1971 با یک کودتای نظامی حکومت سوریه را دراختیارگرفت وسپس درانتخاباتی که او تنها نامزد آن بودبا 2 / 99 درصد آراء ریاست جمهوری سوریه را بدست آورد وپس ازآن هم بابرگزاری چهار بار انتخابات فرمایشی دیگر و هردفعه با کسب نزدیک به صد در صد آراء به ریاست جمهوری خود تداوم بخشید . وبمدت سی سال رئیس جمهور مادام العمر سوریه گردید . حافظ اسد ازهمان ابتدا با بهره گیری از مقررات وضعیت فوق العاده ، با ممنوعیت فعالیت احزاب وبرگزاری اجتماعات و ممانعت از انتشار مطبوعات آزاد دیکتاتوری سنگین و جامعه ای بسته ومختنق وحاکمیتی شبه استالینیستی را به کشور سوریه تحمیل نمود . ازنظر سیاست خارجی ، بندبازی سیاسی وجلب حمایت مالی وسیاسی بعضی ازکشورهای منطقه به بهانه مبارزه با اسرائیل و همچنین برقراری پیوند قوی با اتحاد جماهیر شوروی سابق را وجهه همت خود قرارداد واز نظر سیاست داخلی اعمال وضعیت فوق العاده وپایمال کردن آزادی های ملت سوریه و سرکوب وحشیانه مخالفان و استفاده از داغ ودرفش را شیوه حکومت خود نمود. او درسال 1982 برای سرکوب اعتراضات وشورش مردم شهر «حماه» با بمباران هوائی و استفاده از آتش توپخانه این شهر را درهم کوبید وبیش از ده هزار نفر راکشت . این شبیه همان حرکتی است که چند هفته پیش ، سرهنگ معمر قذافی دربرخی از شهرهای لیبی انجام داد که مورد اعتراض جامعه جهانی وسازمان ملل متحد قرارگرفت وقطعنامه پرواز ممنوع برای دولت قذافی صادر گردید درحالیکه حافظ اسد بدون اعتراضات جهانی چشم گیر و قطعنامه سازمان ملل ، 29سال قبل همین جنایات را در ابعادی بسیار گسترده تر مرتکب شد. او در برخورد بیرحمانه با مخالفان خود درنک نمیکرد وحتی برادرش « رفعت اسد » را که اورا در رسیدن به قدرت بسیار حمایت کرده بود برای همیشه از خاک سوریه اخراج نمود. او نه تنها آزادی احزاب و اجتماعات و آزادی انتخابات رابدست فراموشی سپرده بود بلکه به مردم سوریه حتی اجازه استفاده از تلفن موبایل رانیز نمیداد . ازطرف حافظ اسد حرکات سیاسی متناقض بسیار دیده میشد. او ازیک طرف برطبق اصول اعتقادی حزب بعث طرفدار ناسیونالیسم عربی ونوعی پان عربیسم بود وازطرف دیگر دیدیم که قبل از ریاست جمهوری خود در سال 1961 همراه با چندنفر افسر سوری کودتائی را ساماندهی کرد که جمهوری متحد عربی نو پا را که از اتحاد مصر وسوریه وبه همت «جمال عبدالناصر» تشکیل یافته بود از هم گسیخت . حافظ اسد از یک سو خودرا در صف نخست مبارزه با اسرائیل و صهیونیسم قلمداد میکرد واز سوی دیگر اسلام گرایان سوریه و مخالف با اسرائیل را تحت سبعانه ترین سرکوب ها قرار میداد که این سرکوب ها تا هم اکنون هم ادامه دارد . با درگذشت ناگهانی حافظ اسد در ژوئن سال 2000 پسرش بشار اسد جانشین او و رئیس جمهور سوریه گردید ولی کارنامه حکومت حدود یازده ساله او تفاوت چندانی رابا حکومت پدرش نشان نمیدهد . بازهم بند بازی درسیاست خارجی وسرکیسه کردن کشورهای منطقه و بهره گیری از سرکوب واختناق در داخل . درسال 2004 در تظاهرات وشورشی که بدنبال یک مسابقه فوتبال در شهر «قامشلی » روی داد نیروهای سرکوب گر بشاراسد بیش از30 نفر راکشته وصدها نفررا مجروح کردند وتعداد زیادی رانیز بازداشت وروانه زندان ها نمودند . درهفته های اخیر وبدنبال جنبش های آزادیخواهانه درکشورهای تونس ، مصر، یمن وبحرین درسوریه نیز اعتراضات وقیام های مردمی علیه حکومت حزب بعث وخاندان اسد نمایان شده است. این تحرکات ضد دیکتاتوری و آزادیخواهانه که ازشهرهای « درعا » ، «دمشق »، «لاذقیه »، «بانیاس » و«حمص » آغاز شد اکنون به سرتاسر سوریه وحتی به روستاها گسترش یافته است. اعتراضات به حکومت خودکامه سوریه قبلا در روزهای جمعه صورت میگرفت ولی به تدریج اعتراضات وتظاهرات ضد دولتی به امری روزانه تبدیل شده است . طی این اعتراضات وتظاهرات آزادیخواهانه وضد دیکتاتوری تاهنگام رقم خوردن این سطور بیش از سیصد نفر کشته وصدها نفرزخمی وهزاران نفر بازداشت شده اند . تظاهر کنندگان مجسمه های حافظ اسد را سرنگون وعکس های بشاراسد رابه آتش میکشند وفریاد « آزادی ، آزادی » سر میدهند.
«بان کی مون » دبیرکل سازمان ملل متحد با محکوم کردن خشونت ها علیه مردم معترض سوریه خواستار انجام تحقیق در مورد قتل های اتفاق افتاده گردیده است . «مارتین نسیرکی » سخنگوی دبیر کل سازمان ملل نیز گفت که باید تحقیقاتی شفاف درمورد این قتل ها صورت بگیرد واشخاص مسئول این قتل ها باید با پیگرد قانونی مواجه شوند .
نخست وزیر ترکیه میگوید که بشاراسد رانصیحت کرده که هرچه زود تر اصلاحاتی قابل لمس را برای آرام کردن مردم سوریه بعمل آورد . مقامات مهم سیاسی آمریکا وکشورهای اروپائی همگی بامحکوم کردن خشونت وسرکوب درسوریه خواستار رعایت حقوق بشر وتن دادن حکومت سوریه به حقوق سیاسی مردم این کشور شده اند. دراین میان دولت بشاراسد ظاهرا اصلاحاتی را آغاز کرده است. اسد دولت «ناجی عطری» را برکنار و«عادل سفر» را مامور تشکیل دولت جدید نمود. اودستورداد کازینوی تازه ای را که در حومه دمشق افتتاح شده بود تعطیل کنند . او دستور داد به کردهای شمال سوریه که فاقد تابعیت سوریه بودند ، تابعیت سوری داده شود . اودستور داد تعدادی از کردها را که به جرم برگزاری مراسم نوروز زندانی شده بودند و همچنین تعدادی از زندانیان تظاهرات اخیر را آزاد نمایند. اوگفت که آزادی مطبوعات را میپذیرد . بشاراسد در روز پنجشنبه اول اردیبهشت ما ه جاری لایحه لغو وضعیت فوق العاده را که مورد درخواست معترضان بود امضاء کرد ولی روز بعد یعنی روز جمعه دوم اردیبهشت باز هم تظاهرات اعتراضی صدهاهزارنفری مردم ادامه یافت وبازهم حدود یکصد نفر دیگر از مردم توسط نیروهای سرکوب گر حکومت کشته شدند. و این روزبنام جمعه بزرگ یاجمعه خونین نام گرفت . درروز شنبه سوم اردیبهشت در جریان تشییع جنازه کشته شدگان روز جمعه خونین بازهم 9 نفردیگر در شهرهای مختلف سوریه کشته وده هانفرمجروح شدند.اکنون اینطور به نظر میرسد که دیگر برای انجام این اقدامات اصلاحی و این وعده و وعید های فریبنده خیلی دیر شده باشد .آتش بغض ونفرت مردم از سرکوب ها وفسادها واز حکومت به ظاهر جمهوری ولی دراصل حکومت مادام العمر وموروثی خاندان اسد واز این همه خشونت وکشتار های اخیر ودروغ گوئی های بعد ازآن ، آنچنان مشتعل شد ه که با این اصلاحات سطحی و این وعده ها خاموش شدنی نیست . دیکتاتورهائی مثل بشاراسد وعلی عبداله صالح ومعمر قذافی وآل خلیفه سرنوشتی غیراز سرنوشت «بن علی» و «مبارک» نخواهند داشت .
