سازمان سيا اسرار تازه ای از کودتای 28 مرداد را فاش کرد
کودتا عليه دولت مصدق پس از آن امکان پذير شد که آشوب و هرج و مرج راه را برای سقوط مصدق هموار کرد
سازمان اطلاعات مرکزی آمريکا، سيا، روز سه شنبه 22 ژوئن اسناد تازه ای را در ارتباط با کودتای 28 مرداد 1332 منتشر کرد که نشان می دهد دولت آمريکا قصد داشت در صورتی که کودتا عليه دولت دکتر محمد مصدق شکست بخورد، در ايران يک جنگ چريکی دامنه دار به راه بيندازد.
اين سند "بکلی سری" که در سل 1953 در وزارت خارجه و شورای امنيت ملی آمريکا تنظيم شده، حکايت از آن دارد که آمريکا تا چه اندازه نگران آن بود که کودتا برای سرنگونی دکتر مصدق با ناکامی مواجه شود.
اين سند همچنين اثبات می کند که طرحی در جريان بود تا با افزايش حضور نظامی آمريکا در منطقه و ايجاد يک نيروی چريکی ضد کمونيست در جنوب ايران، حرکتی برای بی ثبات کردن دولت مصدق آغاز شود.
دولت مصدق که با پافشاری برای در دست گرفتن کنترل کامل منابع نفتی کشور دشمنی دولتهای غربی را به جان خريده بود، سرانجام در 19 ماه اوت سال 1953 برابر با 28 مرداد 1332 خورشيدی توسط سرلشگر فضل الله زاهدی که از حمايت ايالات متحده برخوردار بود، سرنگون شد.
ماهی گرفتن از آب گل آلود
بنا به گزارش خبرگزاريها، مقامات آمريکايی پذيرفته اند که کودتا عليه دولت مصدق پس از آن امکان پذير شد که ابتدا دولت آمريکا طی عملياتی موسوم به "عمليات آژاکس" ايران را در آشوب و هرج و مرجی فروبرد که راه را برای سقوط مصدق هموار کرد.
در آن زمان دولت آيزنهاور در آمريکا نگران آن بود که اين طرح به بيراهه کشيده شود و نيروهای حزب توده با بهره جستن از نا امنی قدرت را در دست بگيرند.
دولت مصدق با پافشاری برای در دست گرفتن کنترل کامل منابع نفتی کشور دشمنی دولتهای غربی را به جان خريده بود
بنا به گزارشها، والتر اسميت معاون وزير خارجه وقت به کاخ سفيد اطلاع داد که سازمان سيا برای مقابله با اين احتمال، آماده شده است تا در صورت شکست کودتا يک جنگ چريکی دراز مدت و دامنه دار عليه اعضای حزب توده و ديگر فعالان سياسی در ايران به راه بيندازد.
فضای امن
اسميت در يادداشتی به تاريخ 20 ماه مه 1953 قيد کرده است که سازمان سيا با رهبران ايل قشقايی توافق کرده است که آنها فضای امنی برای چريکها و ماموران مخفی آمريکا ايجاد کنند.
اسميت در اين يادداشت نوشته است: "تا امروز سيا موفق شده ده نفر را با دستگاههای گيرنده و فرستنده راديويی در نقاط مختلف ايران بگمارد تا در صورت لزوم با اين سازمان تماس برقرار کنند. عده ديگری هم برای پيوستن به آنها تعليم می بينند."
گزارشها حاکی است که در همان حال، در پايگاه ويلوس فيلد در ليبی که در آن زمان در اختيار آمريکا بود اسلحه و مهمات برای اين منظور انبار شده بود.
به گفته اسميت اين مقدار اسلحه و مهمات برای مسلح کردن ده هزار نفر کفايت می کرد. او می گويد که اين تجهيزات می توانست در عرض سه تا چهار هفته به ايران برسد.
محموله های پول و طلا
گزارشهای تازه افشا شده حاکی است که اسلحه و مهمات قرار بود در تهران و تبريز همراه با محموله های مخفی طلا و پول نقد به دست افراد خاصی برسد.
سيا طرحی هم برای اداره چريکهايش توسط هشت گروه سه نفره تهيه کرده بود. در عين حال، قرار بود دهها هواپيمای آمريکايی هم در جنوب ترکيه مستقر شوند و يک نيروی کوچک از نفرات و شناورهای آمريکايی هم قرار بود در نزديکی بصره در جنوب عراق استقرار بيابند تا از پراکنده شدن کمونيستهای فراری در منطقه جلوگيری کنند.
بعلاوه، آنگونه که آقای اسميت می نويسد، ارتش آمريکا مصمم بود تا از يک پايگاه نظامی در ظهران واقع در عربستان سعودی هم سود بجويد.
اما با پيروزی کودتای ژنرال زاهدی، سرنگونی دولت دکتر مصدق و بازگشت شاه به ايران ديگر نيازی به دست زدن به اين عمليات پيدا نشد.