گفتگوي مهيندخت مصباح با هرمیداس باوند: حمایت دانشگاهیان از گنجی، صداي آلمان
اكبر گنجي درآستانه بيهوشى است و جهانى نگران از دست رفتن جان او. اتحاديه اروپا، كاخ سفيد آمريكا، سازمان ديده بان حقوق بشرو گزارشگران بدون مرز، وكلاى بدون مرز و بسيارى آزاديخواهان منفرد، پيگير وضعيت او و حامى ازادى بدون قيد و شرط او هستند. در ايران نيز بيانيه هايي با امضاى شخصيت ها و فعالان اجتماعي فرهنگي در پشتيبانى از گنجى منتشر شده و ميشوند. از آن جمله است نامه سرگشاده اى كه اساتيد دانشگاههاى ايران خطاب به كوفى عنان نوشته اند. دكتر هرميداس باوند كه امضايش در اين نامه سرگشاده است، در مصاحبه با دويچه وله به توضيح بيشتر انگيزه ها و اميدهاى نويسندگان اين نامه مى پردازد.
مصاحبه: مهيندخت مصباح
م. م : آقای دکتر باوند، اكبر گنجی الان در وضعیت بسیار نامساعدی بسر می برد و تلاشهای جهانی واقعا تحسین برانگیز است. اما چرا پیگیری مسئله ی ایشان در داخل منحصر به جامعه روشنفکری است؟
دکترهرميداس باوند: برای اینکه جامعه روشنفکری جایگاهی در نظام موجود ندارد، بلکه نقش انتقاد و چالشگرایی را در پیش گرفته است. روشنفكران جزو تنها گروههايى هستند که در مقام ارزیابی تعاملات حکومتی براساس اصول و ارزشهای قبول شده ی جهانی و داخلی اند.
م.م : نامه ای که خطاب به كوفى عنان است و امضای شما نيز در آن بچشم ميخورد، حاوی چه انتظار مشخصی ست؟
دکترهرميداس باوند: انتظار ما این است که بسیاری از کشورها منجمله ایران به اعلامیه ی جهانی حقوق بشر، به میثاقین ملحق شده و به تصویب مجلس رسیده، بخصوص میثاقینى که جزو کنوانسیون های چند جانبه ی بین المللی اند، وفادار بمانند. سازمانها، نهادها و شخصیت های مسئول در ایران و در هر کشوری که ملحق شده اند، مکلف به رعايت حقوق بشر و آزاديهاى اساسى اند. وقتی آزادی ها دچار نقض فاحش بشوند و ارجاع این نارسایی ها در مراجع داخلی ره بجایی نبرد، بناچار ما متوسل به سازمانهای بین المللی مربوطه و كميسيون حقوق بشر سازمان ملل ميشويم. سازمان ملل متحد مسئولیت ويژه دراینمورد دارد. دبیر کل نماینده ی جامعه ی بشری است و جلب توجه دبیرکل برای رسیدگی به این بحران طبيعى است.
م.م : آقای دکتر باوند، انتظار خانواده های زندانیان سیاسی و بطور کلی آزادیخواهان در ایران اینست که نیروهای اهل تفکر و شخصیت های دانشگاهی و مدنی فعالیت خودشان منحصر به زندانی خاصی نکنند. آیا با تحرکی که اخیرا بين شخصيت هاى مختلف از جمله اساتيد دانشگاه ايجاد شده، امید این می رود که مسئله ی فعالیت برای آزادی زندانیان سیاسی عمومیت پیدا بکند؟
دکتر هرميداس باوند: ببینید، قبلا عمومیت پیدا کرده است. اعلامیه هایی که ۵۶۵ یا ۶۱۵ امضا داشت و به نظراساتید دانشگاه، حقوقدانان و فعالان سیاسی رسیده بود تاکید خاصی بر آزادی زندانیان سیاسی و بطور کلی شرایط لازم برای تحقق حقوق بشر و آزادی های اساسی كرده بود. منتها در اینمورد، چون مسئله ی زندگانی و حیات آقای گنجی در آستانه ی خطرست ،جنبه ی فوتی و فوری مسئله ایجاب کرد تاکید خاص بر وضعیت ويژه ی ایشان بشود. خطاب قرار دادن آقاى كوفى عنان نيز به اين معناست كه ايشان کافی ست با فرستادن پیامی نظر و درخواست خودش را بعنوان دبیرکل سازمان ملل، بعنوان اینکه از جمله هدفهای سازمان ملل متحد نه تنها حفظ صلح و امنیت بین کشورهاست، بلکه حفظ صلح و امنیت در درون کشورها هم هست، مداخله كنند. وقتی ما مواجه با نقض فاحش حقوق بشر می شویم ميدانيم که دخالت هاى انساندوستانه سازمان ملل یا دخالت های حمایت از مبانی ارزشهای انسانی وقتی که انسانها در مظان جنایت علیه بشریت یا جنایات جمعی قرار میگيرند، جايز است. امروزه صلاحیت شورای امنیت تنها مسئله ی حفظ صلح و امنیت بین کشورها نیست، بلکه صلاحیت های جدیدی احراز کرده است، دخالت در شرایطی است که در كشورى مواجهه با نقض فاحش حقوق بشر صورت ميگيرد.
م.م: با توجه به اینکه فرمانده جدید نیروی انتظامی گفته تظاهرکنندگان به نفع آقای گنجی را نوازش جزيی داده ايم، آیا این احتمال وجود ندارد که امضاکنندگان بیانیه های حمایتی را هم بطور جزيی بنوازند؟
دکترهرميداس باوند: وقتی شما یک حرکت انسانی، موجه و محقی را پیش می گیرید، در هرحال پیامدها و فرآیندهای آن را هم باید بجان خرید. در تمام جوامع برای نیل به دمکراسی، حقوق بشر و آزادی های اساسی و حکومت قانون همواره هزینه هایی پرداخت شده است. اين راه را دگر انديشان و روشنفكران جامعه ايرانى با پذيرش هزينه هاى احتمالى اش در پيش گرفته اند.
