اشاره 1- دستاورد
يک ماه از فراخوان برای رفراندم گذشت.مهمترين وا قعه سياسی قرن جديد واولين تحول مردمی درجمهوری اسلامی و تاريخ مدون ايران با نزديک به 29 هزار امضادر فاز اول. برای اولين بار پس از انقلاب آرايش جديداپوزسيون ترسيم شدو بادر کنار هم قرار گرفتن نيروهابا عقايد گوناگون و گفتمان درون و برون گروهی تمام جناح های دمکرات طيف های سياسی، مرحله جديدی از تشکيل جبهه دمکراسی خواهی آغاز شد.دمکراسی يعنی حضور همه در صحنه با حق مساوی.
بحث ها داغ و نوشته ها بی شمار است .نزديک به هزار مقاله ،تحليل،اعلاميه پشتيبانی و چندتکذيب نامه اما نه بدون شرمندگی و دلايل کم و بِيش بهانه جويانه.
اکثريت نيروهای هوادار جنبش رفراندم حريصانه به گفتگومی پردازند تو گويئ که در 25 سال گذشته چنِين امکانی نبوده و دوستان آنچنان مهيج می نويسندکه گويا به تازگی انديشه اشان متولد يا متحول شده است.
اشاره 2- مخالفان
جايگاه مخالفان فراخوان مشخص شد.از متعصبين لس آنجلس تا شهيد زنده جمهوری اسلامی سعيد حجاريان،همگی بنوعی زير عبای ولايت خزيدند تا وضع موجود تغيرنکند،چه در آستان ولايت و چه در ييلاق لس آنجلس.نقطه اشتراک آنها حفظ وضع موجوداست و مهملات. چرا که در لس آنجلس مهملات خريدار دارد و سودآور است و در آستان ولاِِيت ميتوان مهملات را زور کرد و آقازاده شد.
اشاره 3- بحث های انحرافی
بحث انحرافی اول، رفراندم پس از جمهوری اسلامی.چنين رفراندمی امکان پذير نيست چون ابزار سرنگونی موجود نيست و رژيم سرنگون شدنی نيست.بايد رژيم را وادار به رفراندم کرد.پذيرش رفراندم به مثابه"شنيدن صدای انقلاب است"يعنی آغاز پايان رژيم.
اين مهم تنها با فشاربر روی رژيم ازداخل و خارج ميسر است .در داخل نمی توان دل به اپوزسيون (دلخواه)رژِيم بست ،همان جوانانی که دوم خرداد را طراحی کردند و می دانند که اين بار بايد رهبری رابه دست چه کسی داد،دل بستگان هستند .
بحث انحرافی دوم، مسئله نظارت سازمان ملل و عدم امکان پذيری آن.اين بحث اگر غرضی در کار نباشد، ريشه در فراموشکاری دوستان دارد.استفاده از تجربه جنبش ملی در اين جنبش ضروری است.بايدباز هم جنبش دوم خرداد راکه مليون ها جوان را بسيح کرد به يادآورد .ايجاد جنبشی مشابه بامليون ها ناضر امکان هرگونه تقلب را از رژيم ميگيرد.
اشاره 4- درسی از (هخا)
باِيد از آقای حجاريان و دوستانشان پرسيد چرا(هخا) برای مدتی نفس را در سينه هايشان حبس کرده و باعث نگرانی آنان شده بود.آقايان امروز نفس راحتی کشيده و اميدوارند هر حرکتی مانند نهضت (هخا) باشدتا وضعيت فعلی دگرگون نشود.(هخا) حرفی برای گفتن نداشت اماآيه نحس نبود و انرژی مثبت را تبليغ ميکردکه همين سبب تحرکی در جامعه شده بود. اکر همين انرژی مثبت در پشت جنبش رفراندم قرار گيرد،نوشته بعدی آقای حجاريان کاملا جدی خواهد بود.