كلینتون و حقوق بشر در ایران ـ داود‌هرمیداس باوند*
درآمریكا به مسائل مختلف با توجه به شرایط نگریسته مي‌شود. حزب دموكرات در قدرت سیاسی خود دارای نگرش‌های سنتی نسبت به مسائل داخلی وخارجی است. دموكرات‌ها درمسائل داخلی و درطرح‌های اقتصادی به سیستم مالیاتی اعتقاد دارند و در عمل ثابت كرده‌اند كه برای اجرایی كردن بیمه‌های اجتماعی امتیاز زیادی در نظر مي‌گیرند. ضمن اینكه سیاستمداران این حزب نسبت به طبقات پایین اجتماعی نظر مثبتی دارند و پیگیر مسائل و مشكلات آنها هستند. در مجموع دموكرات‌ها به قدرت گرفتن دولت فدرال معتقد هستند و در این جهت تلاش مي‌كنند. ازسوی دیگر جمهوریخواهان مخالف افزایش مالیات‌ها وگسترش بیمه‌های تامین اجتماعی هستند. درسیاست خارجی نیز دموكرات‌ها دارای نگرش برون مرزی هستند. درمبحث حقوق بشر نیز دموكرات‌ها قویا طرفدار اعمال حقوق بشر در روابط خود با ملت‌ها هستند اما توجه جمهوریخواهان به این مبحث همانند دموكرات‌ها نیست. با نهایی شدن كاندیداتوری كلینتون وهمچنین ترامپ درحزب جمهوریخواه و درصورت پیروزی كلینتون، براساس سنت همیشگی، دموكرات‌ها مساله حقوق بشر را در دستوركار خود قرار خواهند داد. البته كاندیدای هر دو حزب درباره صهیونیست‌ها به حفاظت از منافع آنها اعتقاد دارند. حتی از برخی از كاندیدا‌ها شنیده شده اگر حیات صهیونیست‌ها به خطر بیفتد برای حفظ آنها از سلاح هسته‌ای استفاده خواهند كرد. از سوی دیگر منافع نسبی میان ایران و آمریكا درمنطقه پدیدار شده كه لازم است بررسی شود كه این همسویی منافع درآینده هم پدیدار خواهد شد یا تغییراتی در آن ایجاد مي‌شود. هیلاری كلینتون بارها اعلام كرده كه برجام را خواهد پذیرفت و به هیچ‌وجه درمقام تعدیل یا بازنگری برجام عمل نخواهد كرد. وی غیر مستقیم اعلام كرده ایران مي‌تواند درمنطقه به عنوان یك قدرت بزرگ جایگاه خود را داشته باشد. جایگاه ژئوپلتیك ایران در منطقه برای دو حزب آمریكا خصوصا دموكرات‌ها قابل پذیرش است. آنچه مهم است اینكه تكیه كلینتون بر مساله حقوق بشر مي‌تواند به بهانه‌ای برای رویارویی آمریكا با ایران تبدیل شود. درشرایطی كه روسیه در آسیای مركزی و قفقاز درحال احیای قدرت خود است و چین و هند نیز سعی دارند قدرت خود را در معادلات بین‌المللی افزایش دهند و ایران نیز درمیان این سه قدرت قرار گرفته لذا آمریكا نیز به این نتیجه خواهد رسید و رسیده است كه ایران میداندار این سه قدرت خواهد بود. البته استفاده از موقعیت ایران درمنطقه و درمیان این سه قدرت بستگی به خرد ورزی در ایران دارد و تا برآن نشویم كه مشكلات مان را با جامعه جهانی حل و فصل كنیم، نخواهیم توانست از موقعیت خود درمنطقه استفاده كنیم. درصورت پیروزی كلینتون وحتی ترامپ باید بكوشیم به سمت شركت در مسائل بین‌المللی حركت كنیم تا مجبور نشویم در معادلات بین‌المللی تخم مرغ‌های خود را در یك سبد و در سبد روسیه ریخته و آزادی عمل خود را محدود كنیم. اتحادیه اروپا با دوری از روسیه تمایل دارد كه رابطه خود را با ایران گسترش دهد اما ایران خود را در وضعیتی نمي‌بیند كه بتواند استفاده بهینه‌ای از موقعیت خود صورت دهد. ایران مشكلات اساسی با جامعه جهانی و قدرت‌های بزرگ دارد كه گام‌های اساسی در جهت حل آن برداشته نشده است و با مذاكره مي‌تواند بخش زیادی از این مشكلات را حل كند بدون اینكه منافع خود را در منطقه و در داخل به خطر بیندازد.
* استاد دانشگاه، عضو شورای مرکزی و سخنگوی جبهه ملی ایران
آرمان
آخرین دیدگاه‌ها